🔳امروز اول آبان ۱۴۰۴، واحد خاکدان هنرمند برجسته و یکی از نقاشان شاخصِ معاصر در سن ۷۵ سالگی، بر اثر بیماری درگذشت.
او فرزند ولی‌الله خاکدان (۱۳۰۲-۱۳۷۵)، از بزرگان و پیشکسوتانِ طراحی صحنهٔ تئاتر و سینمای ایران بود. (لاله‌زارِ قدیم در شهرک سینماییِ علی حاتمی، یادگارِ همچنان پابرجا و قابل استفادهٔ او برای سینمای ایران است.)
◼️واحد خاکدان، در رشتهٔ معماریِ داخلی در دانشکدهٔ هنرهای تزیینی تحصیل کرد. علاوه بر تصویرگری کتاب کودک، تجربیاتی هم در طراحی صحنهٔ تئاتر در کارنامهٔ هنری خود دارد. اما از جوانی تا زمان مرگ، بی‌‌وقفه و با چیره‌دستی نقاشی کشید و در آثارش، جهانی ویژه خلق کرد؛ جهانی پُر از اشیاء کهنه و فرسوده در فضاهایی ویران و انگار فراموش شده، که در تعلیقی شاعرانه، رازآمیز، بسیار زیبا و چشم‌نواز، خاطراتِ روزگارِ از دست‌رفته را “صحنه‌آرایی” و بازنمایی می‌کنند.
◼️تأثیرپذیریِ او از حرفهٔ پدر در نقاشی‌هایش آشکار است. خودش در جایی به این نکته اشاره کرده است:
“…زیباترین خاطراتم مربوط به روزهایی بودند که پدرم مرا با خود به پشت صحنهٔ تئاتر و استودیوهای فیلمبرداری می‌برد و روایاتی که در آن‌جا از همکارانش و شروع کار تئاتری یا سینمایی‌شان می‌شنیدم. یکی از تلفیقات در کارهایم، تلفیقِ روایت‌های اعضای خانواده [مهاجران از باکو و روسیه، بعد از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷] و چیزهایی بود که در دنیای تئاتر و فیلم، به‌خصوص صحنه‌های ساخته و پرداختهٔ پدرم، دیده بودم؛ پرسپکتیو اتاق‌ها و نحوهٔ قرار گرفتن مبلمان، اشیای کهنه و فراموش شده، و مهم‌تر از همه چیز، چمدان‌ها در اندازه‌ها و رنگ‌ها و مدل‌های مختلف.
از خصوصیاتِ دیگر خانه‌ای که من در بچگی در آن زندگی می‌کردم، حضور مقادیر زیادی پارچه‌های رنگارنگ بود که اکثراً پدرم برای استفاده در صحنه‌پردازی‌هایش آن‌ها را تهیه می‌کرد و پس از پایان هر پروژهٔ فیلمبرداری، آن‌ها را به خانه می‌آورد، که یا تکه‌هایی از پارچهٔ البسهٔ بازیگران بود که در خیاط‌خانهٔ تئاتر اضافه آمده بودند و معمولاً رنگ‌های خیلی زیبا و متنوع داشتند، یا قطعاتِ طولانی و بی‌انتها که برای متن‌ها و پرده‌های انتهای صحنه، استفاده شده و دیگر مورد مصرف نداشتند…”
🖤یادش گرامی.
🔹تصاویر:
▪️ عکس‌های واحد خاکدان با پدرش و از جوانی تا آخرین سال‌های زندگی و بخش‌هایی از نقاشی‌های واحد خاکدان را در کانال تلگرامی امیر اثباتی ببینید:
