انگیزهٔ اصلی من از یادآوری ماجراهای علیکوچولو توجه به این رویهٔ نادرست است که در شرایطی، اطلاعات ناقص و یا حتی نادرست مبنای تکرار آن تا ابد! میشود. در مورد این مجموعهٔ تلویزیونی هم کمابیش همین اتفاق افتاده.
نمیدانم چرا بعد از انقلاب، خیلیها دچار یکجور فروتنیِ بیمورد و یا مشکوک شده بودند و درج نام کامل عوامل در عنوانبندیها از مُد افتاده بود. حسن تهرانی (برادر شاعر معروف که خودش را از اسم طولانیِ “محمود مشرف آزاد تهرانی” خلاص کرده بود و گذاشته بود: م. آزاد!) البته نظرش این بود که علت اصلی و واقعی این است که تلویزیون گاهی تمایل پیدا میکرد با کسانی کار کند که ضمناً تمایلی نداشت با آنها کار کند! و ترجیح میداد به جای اخراج، خودشان استعفا بدهند و بروند. اسم این وضعیت را هم گذاشته بود “استخراج”.
یکی از این استخراجیها که مصداق این عبارتِ دیپلماتیک بود که “خودش رو بیار، اسمش رو نیار”خود حسن تهرانی بود که مجری طرح و شکل دهندهٔ اصلی پروژه شد. قرار بود با حداقل امکانات و تکنیکی ساده و درعینحال جذاب، قصههای کوتاهی که قبلاً در کیهانبچهها چاپ شده بود تبدیل به انیمیشنی ۳۰ قسمتی شود. امیر قهرایی، کارگردانی را به عهده گرفت و با ساخت اولین قسمت، در واقع شکل و شمایل کار را خلق کرد و ابراهیم حقیقی، طراح گرافیک و انیمیشن پروژه هم با تکمیل اولین قسمت، جلوهٔ بصریِ کار را تکمیل و نهایی کرد.
امیر قهرایی بعد از فکر میکنم اولین قسمت، از ایران رفت. قرار شد شهلا اعتدالی و جواد میرمیران بقیهٔ قسمتها را کارگردانی کنند.
روش کار به این ترتیب بود که در یک پلاتو – اتاق بزرگی با دیوارهای سفید در زیرزمین ساختمان پخشیران- از بازیگران عکاسی شود و بعد از چاپ و دوربُری عکسها و چسباندنشان روی طلق و استفاده از پس زمینههای نقاشی شده، در استودیوی فیلمساز که در فاصله چند دقیقهای پخشیران بود، مرحلهٔ فیلمبرداری تکفریم هم با دوربین قدیمی آنجا به سرانجام برسد و تدوین بشود و برود استودیوی صدای ساندفیلم در سهراه زندان و خانم فهیمهٔ راستکار به تنهایی گفتار فیلم را بگوید و عباس قهرمانی موسیقی بابک بیات را با صدای راوی ترکیب کند و خلاص.
بعد از چند روز از شروع پروژه با رفتن بهمن جلالی، عکاس پروژه، به خارج از کشور، همسرش رعنا جوادی جای او را گرفت.
یک نفر هم مدیر تهیه و تدارکات و پذیرایی و… بود که اسمش را فراموش کردهام؛ گویا از همراهانِ همیشگی و شیفتگانِ بیکایمانوردی در سینمای قبل از انقلاب بود و به همین خاطر، خیلی متوجه مناسبات جدیدِ بعد از انقلاب در فضای کار نمیشد و همیشه گیج بود و داستان داشت!
هنروران هم در صورت لزوم، همه از کارکنان خدماتی پخشیران و استودیو فیلمساز تأمین میشدند.
تا جایی که یادم است عکسبرداری هر قسمت حدود ۳روز طول میکشید.
تهیه کننده، فارابی بود و یک بار سیدمحمد بهشتی برای بازدید از روند کار به پلاتو سر زد؛ همراه با وحید نیکخواهآزاد که مدیر گروه کودک شبکه ۲ یا اصلاً مدیر شبکه۲ بود و پروژه را سفارش داده بود.
من هم تقریباً از روزهای اول تصویربرداری همراه پروژه بودم؛ ابتدا به عنوان کارگر ساده!
برخی از عوامل این سریال عبارت بودند از:
تهیه کننده و خالق روش تصویری مجموعه: حسن تهرانی
مدیر تولید: شهلا اعتدالی
برنامه ریز: جواد میرمیران
طراح صحنه: امیر اثباتی
کارگردانان : شهلا اعتدالی، جواد میرمیران و امیر قهرایی
نویسنده: مجید راستی
عکاس: بهمن جلالی – رعنا جوادی
گرافیست: ابراهیم حقیقی
آهنگساز: بابک بیات
راوی داستان: فهیمه راستکار
فیلمبردار انیمبشن : محمد فیجانی